Kraljevina SHS

Pre tačno 88 godina na ovim prostorima stvorena je prva država ujedinjenih Slovena. Koliko je ta ideja, tadašnjih političkih vođa i samog naroda, bila dobra pokazao je i sam splet daljih okolnosti. Naime u toku proteklih godina formirano je šest država i isto toliko ih se raspalo.
Posle proširenja Srbije u balkanskim ratovima i prvih vojnih pobeda 1914.godine, oživela je jedna stara ideja – o pripajanju južnoslovenskih krajeva Austro-Ugarske srpskoj državi. Zavisno od toga ko je tu ideju iznosio i od predstave koje bi sve teritorije i koje sve narode ta nova, velika država obuhvatala – ideja je nazivana i “”srpskom”” i “”jugoslovenskom””. Kod političara u Srbiji pod “ujedinjenjem’’ se na prvom mestu podrazumevalo ujedinjenje svih Srba, a logičnim produžetkom te iste, srpske ideje, smatrano je i ujedinjenje Južnih Slovena.
Samom stvaranju Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca prethodile su Niška i Krfska deklaracija. Tadašnji predsednik srpske vlade Nikola Pašić predložio je da se na Krfu održi zajednički sastanak srpske vlade i Jugoslovenskog odbora koji je formiran 1915.godine.
20.jula 1917. Krfskom deklaracijom potvrđena je volja da se stvori zajednička država i da se ona zove Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca.Ta država biće ustavna, demokratska i parlamentarna monarhija kojom će vladati kralj iz dinastije Karađorđevića. Usvojen je ustav da su Srbi, Hrvati i Slovenci jedan narod s tri imena, potpuno ravnopravna, kao što bi bila ravnopravna i oba pisma i sve tri veroispovesti.
Uprkos svim naporima srpske Vlade i Jugoslovenskog odbora, pitanje jugoslovenskog ujedinjenja zavisilo je od razvoja situacije na svetskim frontovima. Sile Antante nisu podržavale ideju o stvaranju jugoslovenske države. Čak je i američki predsednik Vudro Vilson, početkom 1918. godine, za narode u Austro-Ugarskoj predviđao samo stepen autonomije.
Krajem novembra 1918. započeo je proces ujedinjenja Srbije, Crne Gore i pojedinih zemalja koje se bile u sastavu dotadašnje Austro-Ugarske s pretežno srpskim stanovništvom. U Novom Sadu, Velika narodna skupština Srba, Bunjevaca i ostalih Slovena u Baranji, Bačkoj i Banatu donela je odluku o priključenju ovih oblasti Kraljevini Srbiji. U Podgorici, Velika narodna skupština srpskog naroda u Crnoj Gori donela je odluku da se kralj Nikola i dinastija Petrović zbace s prestola, da se Crna Gora ujedini sa Srbijom u jednu državu pod dinastijom Karađorđevića i da zajedno stupe u zajedničku državu Srba, Hrvata i Slovenaca. Očekivalo se da i u Bosni i Hercegovini bude objavljeno ujedinjenje sa Srbijom, a slična nastojanja došla su do izražaja i u Dalmaciji. Ali, pred naletom događaja, predstavnici Narodnog vijeća došli su iz Zagreba u Beograd s odlukom da se “” cijelo neprekidno jugoslovensko područje bivše austro-ugarske monarhije”” ujedini sa Srbijom i Crnom !
Gorom.
Najzad, 1. decembra 1918. godine u Beogradu, u kući porodice Krsmanović, regent Aleksandar Karađorđević proglasio je novu državu – Kraljevstvo Srba, Hrvata i Slovenaca. Naredne, 1919.godine saveznici su priznali novu državu.
Novostvorena država to ime je nosila do 1929. godine kada je promenjeno u Kraljevina Jugoslavija.